Giriş
Selam arkadaşlar! Bugün sizinle birlikte içindeki gizli dedektifi uyandıracak bir konuyu masaya yatırıyoruz: arada laf taşıyan insanlar. Evet, o “ben bir şey duydum, senin bilmen gerekir” diye yan tarafından giren, sonra “aslında söylemek istemedim ama” diye başladığı an havada bırakan türden kişilerden bahsediyorum. Şöyle bir gelin sohbete oturalım, kahvemizi alalım, çünkü bu mesele düşündüğümüzden daha yaygın — ve ilişki dinamiklerimizi daha çok etkiliyor.
1. Arada Laf Taşımak Nedir?
Bir arkadaş grubunda, aile ortamında ya da iş yerinde “şunu duydum, senin bilmen lazım” diye gelen bilgi akışı… işte bunun adı genellikle “laf taşıma” olarak karşımıza çıkıyor. Türkçede bu tip davranışlara halk arasında en yaygın olarak “dedikoducu”, “laf taşıyıcı” ya da “lafçıl” gibi ifadeler kullanılıyor. ([Sorumatik][1])
Laf taşıma yalnızca “şu haberi sana aktarayım” diye yapılan bir hareket değil: bilgi ya da yorumların izinsiz şekilde başka kişilere aktarılması, söylentilerin yayılması ve ilişkilerde güvenin sarsılmasıyla doğrudan bağlantılı bir davranış biçimi. Örneğin, bir kişi seninle özel bir konuşma yapıyor, sonra aynı konuşma başka birine aktarılıyorsa… gözünüzün önünde düşen bir güven kapısı var demektir. ([KızlarSoruyor][2])
2. Kökenlerine Kısa Bir Yolculuk
İnsan toplumlarında her daim bilgi akışı olmuş — kulaktan kulağa, kuşaktan kuşağa… ama “kim kime, ne zaman, nasıl anlattı?” sorusu önemli olmuş. Bilgi bir güç olabilirken, yanlış ya da izinsiz aktarıldığında ilişkiyi zehirleyen bir araç haline gelmiş. Toplumun küçük birimleri yani aile, arkadaş grubu ya da iş arkadaşları içinde “bir şey bilmek” çoğu zaman “bir şey taşımak” ile eşleşmiş.
Bu davranışın altında yatan psikolojik öğeler de dikkat çekici: bazı kişiler kendilerini değerli hissetmek için “ben duydum sen bilmelisin” pozisyonuna geçiyor; bazıları ise sesini duyurmak, grubun içindeki gücünü hissetmek için laf taşıyor. Bu durum pasif‑agresif iletişim biçimlerinin bir parçası olarak da görülüyor. ([ceydahisarkaya.com][3])
3. Günümüzdeki Yansımaları
Bugün sosyal medya çağında laf taşımanın boyutları da değişti: WhatsApp grup sohbetleri, Telegram kanalları, Instagram DM’leri… her köşede bir “ben bunu duydum” mesajı çıkabiliyor.
Güven kaybı: Arkadaş ortamında ya da iş yerinde birinin özel konuşmanızın başkasına aktığını hissetmeniz, “ya bana da söyler” korkusu yaratıyor. ([KızlarSoruyor][4])
İlişki bozulmaları: Sırların yayılması, dedikoduların yaygınlaşması ilişkilerde ciddi krizlere yol açabiliyor. ([KızlarSoruyor][2])
Söylentinin çarpıtılması: Bilgi ilk haliyle kalmayabiliyor; “o şöyle dedi”, “bak senin adına…” gibi cümlelerle değişebiliyor.
Bunlar sadece bireysel değil, kurum içinde de “gürültü” yaratan davranışlar haline geldi: iş yerinde arada laf taşımak aslında bir mikro‑politik davranış biçimi olabilir: “hangi bilgi önce kime gitti”, “kim bu bilgiyi kontrol ediyor” gibi soruları akıllara getiriyor.
4. Gelecekte Potansiyel Etkileri
Bu davranış biçimi yarın nasıl evrilir? İşte birkaç öngörü:
Dijital ortamda anonim kanallar artıyor; bir arkadaş grubunda başlayan laf taşıma bir anda bir sohbet ekranından çıkıp ekran görüntüsüyle yayılabilir ve “ben kimseye söylemedim” savunması işe yaramaz hale gelebilir.
Güven temelli ilişki modları daha değerli hâle gelecek: “ben sana güveniyorum” diyen arkadaşlıklar, “yanımdan konuşma, arkadan yayma” türü davranışlara karşı doğal savunma geliştirecek.
Kurumsal kültürde “bilgi yönetimi” değil, “bilginin nasıl taşındığı ve kimlerle paylaşıldığı” gibi etik konular gündeme gelecek. Arada laf taşıma gibi davranışlar, yalnızca bireysel sorun değil örgüt içinde de “güven açığı” olarak görünmeye başlayacak.
5. Ne Yapabiliriz? Arkadaş Grubunda, İş Yerinde…
Arkadaş ortamında ya da iş yerinde böyle bir durumla karşılaştığımızda nasıl davranmalı? İşte samimi birkaç öneri :
Kendinize sorun: “Bu bilgi bana ne için aktarıldı? Karşı tarafın izni var mı?” diye.
Durumu açıkça ifade edebilmek önemli: “Bu konuşmayı seninle yapmamıştık, başka birine gitmiş — ben bu şekilde hissettim” diyebilmek ilişkide dürüstlük yaratır.
Bilgi yaymadan önce durmak iyi: “Bu konuda bir başkasına söylemesi gerekir mi?” diye düşünmek, laf taşımanın yönünü değiştirebilir.
Sonuç
Arada laf taşıyan kişiler yalnızca dedikodu yapan biri değil; ilişkilerde güven altyapısını sarsan, bilgi akışını kontrolsüzleştiren ve sosyal dinamiği zorlayan bir fenomendir. Bilgiyi paylaşmak güzel bir şey; ama nasıl, kime, neden soruları harekete geçtiğinde o paylaşım bir dostluk kemiği olmaktan çıkar, zihinlerde küçük çatlaklar yaratır.
Sizin bu konuda düşünceleriniz neler? Arkadaş grubunuzda “bu konuşma başka yere gitmiş” diye düşündüğünüz anlar oldu mu? Yorumlarda paylaşın, kim bilir başka herkes de bir şey öğrenir.
[1]: https://sorumatik.co/t/laf-tasiyan-insanlara-ne-denir/302256?utm_source=chatgpt.com “Laf taşıyan insanlara ne denir – Sorumatik”
[2]: https://www.kizlarsoruyor.com/kisilik-karakter/q24970750-insanlar-arasinda-laf-tasiyan-bir-insana-zararsiz-insan-denilebilir?utm_source=chatgpt.com “İnsanlar arasında laf taşıyan bir insana zararsız insan denilebilir mi …”
[3]: https://www.ceydahisarkaya.com/laf-sokmak-ignelemek-neden-yapariz?utm_source=chatgpt.com “Uzman Psikolog Ceyda Hisarkaya Laf sokmak, iğelemek, neden yaparız bunları?”
[4]: https://www.kizlarsoruyor.com/kisilik-karakter/q24582459-laf-tasiyan-dedikoducudan-arkadas-olur-mu?utm_source=chatgpt.com “Laf taşıyan dedikoducudan arkadaş olur mu? – KizlarSoruyor”